«کادر سازی با مسجد محوری؛ شاخصها وراهکارهای رسیدن به مسجد موفق و در تراز انقلاب اسلامی»

به نام خدا

راهکارها ، کارکردها، ارائه برنامه و تجربیات اجرایی وعملیاتی وترسیم چشم انداز یک وچند ساله جهت رسیدن به مسجد انقلابی وموفق

1- امام جماعت مسجد؛

به عنوان اساسی ترین رکن مسجد ومحورفعالیتها ی مسجد محله یامنطقه محور؛ برخوردارازروحیه ی کارتشکیلاتی وجریان ساز، مربی توانمند ودارای انگیزه ی کارتربیتی، معرفتی وبصیرتی؛ متخلق به اخلاق الهی، روحیه ی انقلابی وجهادی، وقت گذاری مناسب؛ به کار گیری طلاب جوان وجوانان جهت فعالیت های مختلف وکسب تجربه وجذب حداکثری نوجوانان وجوانان به مسجد جهت نیروسازی؛ رایزنی ونشستهای منظم ائمه ی جماعات منطقه ومحله ونیزانتقال تجربیات وارائه ی راهکارها ی برون رفت از مشکلات مطروحه و طراحی برنامه های مشترک؛ و...

2- هیئت امنا، خادم وسایرمتولیان مسجد؛

حضور حداکثری ومؤثردر مسجد، علاقه مند به  فعالیتهای تربیتی وحضور کودکان، نوجوانان وجوانان در مسجد، برنامه ریز در راستای حضور نیروهای فعال، جوان ومدیر در امور فرهنگی اجتماعی مسجد ، دارای همکاری صمیمانه وصبورانه  باهمه و از جمله مراکز فرهنگی و پایگاه بسیج مسجد، بستر ساز اقامه ی نماز جماعت باشکوه ومراسم پر شور وبانشاط در مسجد، مخالف با انحصار گرایی ها و تنگ نظری ها وموافق با سعه ی صدر توسعه ی نگاه و فعالیتهای انقلابی و همه جانبه ی مسجد و ...

3-  مراکز فرهنگی وپایگاه بسیج مسجد؛

داشتن حضور پررنگ در نماز جماعت بویژه حضور مسئول مرکز فرهنگی وفرمانده وشورای پایگاه بسیج، مأنوس با مسجد، همگرا و دارای تعامل دوستانه وعمیق با متولیان مسجد بویژه امام جماعت وهیأت امنا ، مشارکت فعال در هدایت برنامه های مسجد بدون قصد تصدی گری(حتی الامکان حضورصمیمی ومؤثردرهیئت امناو فعالیتهای مسجد و...) همکاری جدی درفعالیتهای جمعی مسجد (امورآموزشی وفرهنگی ،کمک به نیازمندان، اردوها، گروههای جهادی و...)، ترسیم چشم انداز کوتاه وبلند مدت،و...

4- مراکز، مدارس ومؤسسات آموزشی(بویژه اطراف مسجد ومحله)؛

تحت پوشش قرار دادن و همکاری مسجد با مدارس محل وبالعکس، ارتباط مؤثر با حوزه های علمیه ، طلاب وروحانیان، دانشگاهها ودانشجویان و نیزکانونها ومراکز علمی، آموزشی، هنری، ورزشی و...

5- سایر مراکز (دولتی ، مردم نهاد)و مردمِ محله؛

ارتباط گیری با نهادهای محلی در راستای اهداف مسجد واستفاده از ظرفیت های آنها، ارتباط گیری مستحکم و بروز با آحاد مردم از جمله کسبه ی محل، خیّرین باهمت بلند، رزمندگان وایثارگران محل، زوجهای جوان محل، ومعرفی وداشتن برنامه در مسجد برای ایشان؛ معرفی افراد  موفقِ علمی، اجتماعی، هنری، ورزشی محل وتشویق آنها در مسجد، ارتباط گیری مؤثر با محرومان ، غمدیدگان (سرکشی خانه آنها ومساعدت آبرومندانه )،شرکت در عزا و شادی مردم محله بویژه مسجدیها وافراد محله ، ارتباط با افراد واقشار آسیب پذیرو منزوی از مسجد وجامعه (همانند معتادان، گوشه گیران، بیماران خانه نشین واحوال پرسی وسرکشی از آنهادر صورت صلاحدید )، ایجاد ارتباط مردم با مسئولین و پاسخگو کردن و مطالبه گری از مسئولین در مسجد ، جدیت در مطالبه گری ونیز تبادل نظر با مسئولین؛ همکاری خالصانه وصمیمانه با همه ی ارگانها وادارات ذی ربط در امور مساجد(از جمله اداره ی اوقاف، سازمان تبلیغات ، نیروی مقاومت بسیج ، فرهنگ وارشاد و...) ؛ و...

6- خانواده ؛

همکاری وارتباط گیری مؤثر وفعال خانواده ها اعم از پدر، مادر، فرزندان واقوام با مسجد ومسجد با آنها از طرق مختلف بر اساس نقش محوریِ تربیتی وانسان ساز خانواده ومسجد (درقالب(نشست) پاتوق اولیا و...)، فعالیتهای کنترل شده ی فرزندان با هماهنگی مسجد در اوقات فراغت فرزندان و ایجاد آسودگی خاطرخانواده ها، تشکیل کلاسهای تقویتی ودرسی و... برای دانش آموزان بویژه آنها که نیاز به تلاش بیشتردارند با هماهنگی خانواده هادر مسجد ومراکز وابسته(کانون فرهنگی، پایگاه بسیج مسجد ...) و ...

7- مساجد دیگر(در محله وشهر) ؛

ارتباط مؤثر وصمیمی، همکاری برنامه ریزی شده در قالب طرحهای قابل اجرا با مساجددیگر(مساجد یک محله یا یک منطقه)  جلسات دوره ای در مساجد همکارجهت تبادل نظر، برنامه ریزی ، اجرا وپیگیری؛ و...

8- راهکارهاو کارکردهای عبادی مسجد (نماز، قرآن، ادعیه و...)؛

اقامه ی نماز جماعت با ظرفیت حداکثری مسجد (ترجیحا 3 وعده)، برگزاری برنامه ها، محافل و جلسات قرآن، ادعیه(کمیل، ندبه، توسل، سمات، افتتاح و...)، زیارات( عاشورا، جامعه و...) مناجات( شعبانیه ،علی ع در مسجد کوفه و...)، ارائه ی میز تصحیح قرائت نماز و ...

9- راهکارهاو کارکردهای فرهنگی، ورزشی وتبلیغی مسجد؛

برپایی مراسم درهمه ی مناسبتهای ملی، مذهبی ومحلی بر اساس ظرفیت مسجد، برگزاری یادواره های شهدا و سرکشی از خانواده ی معظم ایشان، تشکیل گروههای هنری (سرود، تواشیح، تئاتر و ...) برگزاری مسابقات، اردوها و نمایشگاهها، برخورداری از کتابخانه، در صورت امکان داشتن :( مهد کودک ، پیش دبستانی، دبستان)، تیم ورزشی، تعامل وهمکاری سازنده بامساجد ومراکز فرهنگی ورزشی منطقه ومحله باتعریف فعالیتهای مشترک و وحدت بخش مثل: المپیک محله{مسابقات دوچرخه سواری، دو میدانی، پینگ پنگ، فوتبال، والیبال و ...}، ورزش صبحگاهی مشترک ... ، برنامه ریزی درراستای حل برخی امور ومشکلات  فرهنگی، ورزشی وتبلیغی محله و منطقه؛و...

10- راهکارهاو کارکردهای رسانه های اجتماعی وفضای مجازی مسجد؛

استفاده ی بهینه، مثبت وحداکثری از فضاهای مجازی و رسانه های اجتماعی جهت امور تربیتی و فرهنگی مسجد مراکز فرهنگی و پایگاه بسیج محله؛ ارتباط گیری مؤثر با نمازگزاران واعضای فعال مسجد واطلاع رسانی بموقع وبرنامه ریزی شده از طریق مجاری موجود در فضاهای امن وبومی مجازی با تشکیل سایت، کانال وگروه؛ تشکیل گروه رسانه ای؛ ساخت، تهیه، ارائه وپخش محصولات، کلیپها ومستند های معرفتی، بصیرتی در مسجد و...

11- راهکارهاو کارکردهای حوزه سلامت و بهداشت مسجد؛

اهتمام جدی به سلامت روحی، روانی وجسمی اهالی مسجد ومحله واطلاع رسانی و همکاری مؤثر مسجد با مراکز مرتبط؛ برگزاری کارگاههای تبیینی ومشاوره ای باحضورکارشناسان؛ دعوت از روانشناسان، مددکاران اجتماعی، مشاوران، علمای دین و سایر متخصصین حوزه ی بهداشت روان وسلامت خانواده و جامعه ؛ نظافت هفتگی یا ماهیانه ی مسجد ومحله توسط اهالی مسجد وخانواده ها وتقدیر از فعالین در این عرصه در مسجد؛ ویزیت پزشک وخدمات پزشکی در حدامکان وبه صورت صلواتی در مسجد محله؛ و...

12- کارکردهاو راهکارهای اجتماعی، خدمات رسانی ومهارتی مسجد؛

تلاش جدی در فریضه ی امر به معروف ونهی از منکر، فریضه ی وقف، امر پسندیده ی قرض الحسنه(از جمله صندوق قرض الحسنه)، صندوق ذخیره ی مالی جهت فعالیتهای مسجد ،کوشش در فراهم آوردن ازدواج آسان جوانان وتبریک گفتن ازدواج آنها در مسجد، تبریک حضوری (چند نفر از مسجد)به نوزادآوران در منزل ایشان واهدای هدیه ای مختصر، حمایت آبرومندانه وکمک به محرومین وخانواده های نیازمند محله و تعامل وهماهنگی با مراکز امدادرسان وپرهیز از موازی کاری در کمک رسانی، مشاوره وامور تحکیم بنیان خانواده، خدمات رسانی در قالب اردوهای جهادی، ترویج خرید کالاهای ایرانی وتولید داخل، ترویج ایجاد خانواده در ترازاسلامی بویژه بحث فرزند آوری، تشکیل کارگاههای فنی ومهارت آموزی(مثل نویسندگی، عکاسی، رایانه، تعمیر لوازم خانگی، تعمیر ماشین و...) بازدید ازمراکزمؤثردرشناخت وانتخاب شغل آینده(با هماهنگی وبازدید از کارخانجات، مراکز تولیدی واشتغال آفرین در شهر، استان وکشور)، تشکیل بازار دوهفته ای یا ماهیانه محصولات ایرانی و ترجیحا محصولات خانگی ومحلی بدون واسطه ودلال با قیمت مناسب؛  ایجاد خلاقیت، نوآوری ورقابت سالم بین افراد وگروهها با فراهم آوردن زمینه های آن درمسجد ومراکز وابسته ؛ و...

13- راهکارها وکارکردهای بصیرتی و انقلابی گری مسجد؛

برنامه ریزی جهت بصیرت افزایی، روشنگری، جریان شناسی تاریخی، فرهنگی، فکری وسیاسی، تحلیل مسایل روز با محوریت تبیین گفتمان ولایت و بیان وپررنگ نمودن شاخص های مد نظر امام جامعه وپرهیز از پرداختن به حاشیه ها ؛ حضورحداکثری در مناسبتهای سیاسی انقلابی؛ ارائه ی محتوا های بِروز، بومی ومناسب؛ برگزاری جلسات، کارگاهها وسخنرانیهای بصیرتی وتوانمند سازی اهل مسجد در تحلیل صحیح و اقدام بهنگام؛ بله اقامه ی نماز، محوری ترین کارکرد مسجد است اما نمازی که تحول آفرین وحرکت زا نباشد وناهی از فحشا وآمر به معروف فردی واجتماعی نباشد، نماز نیست ؛ مسجد باید مردان وزنان پرشور وشعور وانقلابی، پا بند به اصول وارزشهای الهی وغیر منفعل در برابر جریانات مختلف منطقه ای وبین المللی پرورش دهد، دینداری، فقط به نماز خواندن وطول رکوع وسجود نیست؛ و...

14- راهکارهاو کارکردهای دفاعی ، نظامی وامنیتی مسجد؛

فعال در تأمین امنیت محله، توجه به اینکه پایگاه بسیج مسجد دارای گردان یا گروهان ویا گروه رزمی می باشد ، فعالیت درامور رزمی، اردوهای رزم نظامی و رزم اهالی مسجدونیز بالا بردن توان نظامی وآموزش نظامی آنها و...

15- راهکارها وکارکردهای آموزشی، علمی ، وتربیتی مسجد؛

اهتمام جدی به برگزاری برنامه های تربیتی وآموزشی در مسجد (امام جماعت مسجد مربی مسجد است) ؛ آموزشهای معرفتی ، علمی وتشکیل منظم،جذاب ، مستمر وکیفی حلقه های معرفتی و صالحین( محور اصلی فعالیتها، تربیتی است به معنی ایصال الی المطلوب)، ارتباط گیری با مراکز آموزشی تربیتی وعلمی (حوزه، دانشگاه، مدرسه و...)، تشکیل حلقه های علمی ، تشکیل جلسات شبهه شناسی وپاسخ به سؤالات وشبهات ، سیر مطالعاتی، کتابخوانی ، حدیث خوانی، تاریخ اسلام، برگزاری پرسمانهای مورد نیاز وبالاخره اهتمام بسیار جدی جهت تبیین وتحقق بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی و .../.

* توجه ! انشاءالله مطالعه ی دقیق این مختصر، که جمع بندی تحقیق ،اندیشه ورزی ومشورت با اساتید، ائمه ی جماعات فعال وخلّاق چند استان وشهرستان طی 18 ماه اخیر است -  با توجه به ظرفیت سنجی مساجد ونیروهای آن و با رعایت اصل عدم افراط و تفریط دراجرای طرحها وفعالیتها و نیزصبوری و برنامه ریزی افق دار همراه با رصد وپیگیری دائم توسط ائمه ی جماعات، فرمانده پایگاههای بسیج مساجد، مسئولین کانونهای مساجد و همه ی دست اندکاران خدوم ومرتبط - بتواند در تحرّک  وپویایی بیشتر این سنگر محوری ومقدس در شهرها و روستاها ، مؤثر و قابل بهره برداری واجرا شدن باشد./.

                                                   من الله التوفیق وعلیه التکلان  

                                                            گردآوری وتآلیف - طالب پور         

                                                10/12 /1397